Kharagpur Made Man

#MSDhoni, #Kharagpur, # IndianCricket

There is something about Kharagpur that is mystic to my mind. There is  Air, Water, Soil, Railways, IIT, old markets, cycle rickshaws, ground, greenery, muggy summers, thunderstorms, cold winters, marshlands and then there is a railway station. It's just another rusty and sleepy town in the eastern Indian country landscape. This  Railway station was renowned for having the longest platform. Landing on that platform to start a career is common to batches of engineers who shaped the future of the country and world.  Vinod Gupta, Arjun Malhotra, Arun Sarin,  Suhas Patil, Sunder Pitchai, Arvind Kejriwal,  just to name a very few among scores of success stories across the sectors. On this platform, another young man started his journey and what journey was it!. Yes, you are right: M S Dhoni is the name.  The story is known to all and  Rest, as they say, is history. Ranchi takes credit but its Kharagpur which made him...

अमेरिकन इतिहासाचे धडे

 

ह्याच जुलै महिन्यात मी अमेरिकेच्या कनेक्टिकट राज्याची पुण्यातील सदाशिव पेठेची तुलना करणारा लेख लिहिला . तो बऱ्याच जणांना आवडला आणि तो सकाळ मध्ये छापून आला.  

ESAKAL Gautam Naik Post

तो लेख लिहिण्यापूर्वी , कनेक्टिकट राज्याचा इतिहास आणि भूगोल ह्या विषयांवर सगळी माहिती माझ्या कन्ये कडून घेतली. बालादपि सुभाषितं ग्राह्यम हे म्हणतात ना तसे झाले.  हीच माझी कन्या जेंव्हा आठवी पर्यंत महाराष्ट्र बोर्ड च्याइतिहास शिकली  त्यात तिने कधीच रस घेतला नाही अपवाद फक्त  इयत्ता चौथीचा ज्यात महाराजांचा थोडा फार का होईना इतिहास शिकवलं गेला.   इथे तिला अमेरिकेत इतिहास इतका आवडायला लागला. तिला इथल्या ,अमेरिकन इतिहास AP कोर्से मध्ये  पाच म्हणजे पूर्ण पॉईंट्स मिळाले. तिने इथल्या शहरा मधील हिस्टोरिक सोसायटी मध्ये शहरच्या इतिहासाचा प्रोजेक्ट केला. खूप अवांतर वाचन केले. ह्याला कारण म्हणजे ज्या पद्धती ने त्यांना इतिहास शिकवतात ती  फार आपल्यापेक्षा फार वेगळी पद्धत आहे. आपल्याला जर इतिहास घडवणारे तरुण तयार करायचे असतील तर त्यांना इतिहास चांगला माहित असला पाहिजे. काही लोकांच्या मते इतिहास जितका कमी शिकवला किंबहुना नाही शिकवला तर भारत तंटामुक्त होईल. मला काही असे वाटत नाही. माझा ह्या लेखामागचा उद्देश हा अमेरिकन शिक्षण पद्धतीतले चांगले गुण जाणून घेणे हाच आहे. इथे अमेरिकेत पण मोठे वाद आहेत. विशेषतः काही संवेदनशील विषय जाणीवपूर्वक वगळण्याचा. त्या तपशिलात पण मला फारसे शिरायचे नाही.

Making of History

A few weeks back, I wrote a post covering History and Geography of the state of Connecticut USA which is my current address and its parallels in the History and the Geography of Pune India which is my permanent address.  It was well appreciated by friends and as well as experts. In fact, it was published in the overseas supplement of leading Marathi daily. 

Connecticut: Sadashiv Peth of USA

They say a child is the father of the man. During this course of writing the post, I learned all the CT and New England History lessons from my daughter Riya. Same Riya of the old who did not enjoy History taught in Pune with a striking exception of Std IV history which taught them in the blandest and politically correct version the History of Shivaji Maharaj. Though a latecomer in the US system (as a high school freshman) after a course in Western Civilization in Freshman year she opted for AP US History and got a maximum of 5. She took extra efforts to know the local history of the town and also was interested in chapters of the American Revolution, Civil war, the Civil Rights movement, and so on.

The point of this blog is not about Riya but about stark differences in the way we teach history in India and how they taught her in the US. If we want to create youngsters who can make history you need to educate them and make them understand the history and be a part of the progression of Humanity. Here I do not want to get into any debate about nationalism or anything about the dividing lines of History. I know some people think that not teaching History will erase conflicts. Though I do not want to argue this line of thoughts I want to highlight some positive things we can learn from the US system. There is a huge debate even in the US about the wrong focus of the US to exclude controversial topics. But even that is beyond the scope of this post. 

अमेरिकेतील सदाशिव पेठ: कनेक्टिकट

जेव्हा आपण अमेरिकेचा  विचार  करतो तेंव्हा डोळ्या समोर काय उभे राहते  .  तसे म्हणजे आपण अमेरिकेचा विचार किंवा अमेरिकन आचार केंव्हा करत नाही हा उपप्रश्ण.  इथे आचार म्हणजे लोणचं नाही. आचार म्हणजे अनुकरण. प्रत्येकाच्या आयुष्यात अमेरिका किंवा अमेरिकन गोष्टींचा प्रभाव हा असतोच  ते राहू द्या. अमेरिका म्हणजे  डोळ्यासमोर येतात ते  न्यूयॉर्क शहर , स्टॅचू ऑफ लिबर्टी , मॅनहॅटन , ग्रँड कॅन्यन , वेगास , गोल्डन गेट , बे एरिया, हॉलिवूड, लॉस अँजेलिस डिस्नेलॅण्ड . आपल्या कामा-व्यवसायाकरिता आणखी पुढे गेल्यास न्यू जर्सी , सिएटल , शिकागो , डेट्रॉईट, टेक्सास, फ्लोरिडा. आपण भटके विमुक्त असाल तर नायगारा, अलास्का , हवाई पर्यंत डॉलर उडवून स्वतः विमानाने उडता .  तसे तर आपण भारतीय खूप ठिकाणी पसरलो आहोत पण मला हाडे पसरायला जागा मिळाली ती अमेरिकेतील  सदाशिव पेठ म्हणजे कनेक्टिकट  राज्य.  मी हाडाचा सदाशिवपेठी पुणेकर असल्यामुळे असेल कदाचित.

कनेक्टिकट राज्याला  अमेरिकेत लँड ऑफ स्टेडी हॅबिट्स (land of steady habits ) असे म्हणतात. म्हणजे ह्या राज्यात लोक सरळमार्गी  नियम पाळणारी पापभिरू असतात. मुख्य म्हणजे राजकारणातील प्रचलित विचारसरणीचे पालन करणारी असतात.  गुगल ट्रान्सलेट वापरून कन्झर्वेटिव्ह ह्या इंग्लिश शब्दाचा अर्थ   मराठीत पुराणमतवादी असा होतो. पण ज्या सदाशिव पेठेनी   इतके सुधारक, क्रांतिकारी , नवमतवादी दिले तिला पुराणमतवादी म्हणणे चुकीचे होईल. पुराणमतवादी च्या विरुद्ध म्हणजे पुरोगामी . सदाशिव पेठी लोकांना मी पुरोगामी कधीच म्हणणार नाही कारण सद्यपरिस्थितीत ती एक उपहास किंवा चेष्टा झाली आहे  . एक मात्र आहे कि आपल्या मराठी विश्वात पुण्या ला जे स्थान आहे ते इथे  न्यू   इंग्लंड भागाला आणि जे स्थान सदाशिव पेठेला आहे ते कनेक्टिकट ला.

Where Do You Live?

Which part of this very big city you live in? I want the name of the locality and your address. I am not a policeman nor a delivery guy.   I am not a Tax or Collection agent. I am not a pesky marketeer who wants you to buy something you don’t need. I am not a stalker. I do not want to take you on a date. I am just your friend and want to chat with you anything under the sun and for that, I need to know where do you live.

This city has four localities.

कठीण समय येता विनोद कामास येतो.

कठीण समय येता
विनोद कामास येतो.

इथे मी  विनोद कांबळी किंवा खन्ना किंवा इतर कुठल्या ही विनोद नाव असलेल्या माणसाबद्दल बोलत नाही . लोक मुलाचे नाव विनोद का ठेवतात ? पु ल म्हणतात नवस करून  नऊ महिने जीवापाड जपून दिवस रात्र स्वप्न बघून जन्माला आलेल्या मुलाचे नाव आई वडील विनोद कसे काय ठेवतात हे आजवर नाही समजले

माझा संदर्भ विनोद म्हणजे हास्य किंवा हसणे हसवणे हा आहे  .

आपण आनंदी राहण्यासाठी काय नाही करत. सकाळी सहा वाजता उठून आपल्याला आवडत किंवा आवडत नसलेल्या कामासाठी जातो. काही लोक स्वतः ला (लोक)ल अक्षर लावून लोकल सारख्या कोंडवाड्यातून प्रवास करतात. असल्या लोकांना आपण मुंबईकर म्हणतो . राब  राब  राबतो. कशासाठी पोटासाठी पु ल म्हणतात तसे आणि नंतर खंडाळ्याच्या घाटापलीकडल्या स्वर्गात (पुण्यात) निवृत्त  होण्या साठी. कदाचित ह्या  नवीन सहस्रकात ही आयुष्याची सार्थकता नसेल कदाचित पण खूप पैसे मिळवायचा.   कशाकरिता? खूप खायला, फिरायला मजा करायला थोडक्यात आनंदी राहायला.हसून आपण आनंदी राहतो . हसवून आपण आनंद पसरवतो  मग हसा  हसवा, आणि आनंदी राहा ना.

हसण्याचे महत्व आपण दुःखात जास्त ओळखतो

परवाच कोणाच्यातरी बोलण्यात पुराव्याने शाबीत असे आले. तुम्हाला वाटेल की  मी  आता हरितात्या सुरु करतो की काय . पण जर पुराव्यानेच विनोदाचे महत्व  शाबीत  करायचे  असेल तर करोनाच्या दुःखात सगळ्यात काय जोरात असतात ते करोना चे जोक्स , व्हाट्सअँप फॉर्वर्डस, टिकटॉक चे विनोदी व्हिडिओ (चीन चा निषेध). एकमेकांना पाठवून आपण दिलासा देण्याचा आणि उभारी देण्याचा प्रयत्न करतो.

What were your Resonance Moments?

Remember your last climb to Sinhagad. You had climbed until the final gradient. You were tired and thirsty. But you saw the break in the wall and few trekkers sitting on it like a parapet way above. That was your destination. The gradient got further difficult. But then you reached that moment when the body and mind resonated with a rhythm. Breathing also got aligned. You didn't feel anything but a desire to reach that point. You kept walking. For the next ten minutes, you experienced those moments which I call Moments of Resonance. Then you got rewarded with Kandabjai and Tak. You can replace Sinhagad with any other trail or climb you had in the past. 

When I was climbing from Ghuttu to Panwali, a 6000 ft climb, on the second day of my first Garhwal trek, I first time felt the experience and intrigue of Himalaya. Thanks to the fold mountains, you see the horizon and feel that sense of hope that climb will end there. But when you reach that point you again see some flat land and a further climb. It was an unending journey that day. But still, the body found a rhythm and I started walking with my mind focusing only on the steps. I then experienced moments of resonance for the last half hour of the climb.  The reward that day was an amazing view of the valley with meadows, trees, snow-capped peaks beyond, and of course Panwali village of two huts. We stayed in one of them which was a guest house, the other was a cattle shed.

When I did Wari, I found these moments of resonance climbing Dive Ghat. Mind and body resonate with the chants of Gyanba Tukaram and your existence gets aligned to reach the resting point.

Shatrughna, Nakul, Sahadev and 97 Kauravs

Many of us are viewing the reruns of Old Doordarshan Serials like Ramayana, Mahabharata, Chanakya based on the Indian Cultural Epics.  That reminded my highschool days when there used to be curfew each Sunday morning on the roads. Each episode was discussed in our society. Every Sunday morning family viewing during the breakfast of Hindusthan Bakery Pattice/Idli/ Bread Omelets. Coming to the present, my daughter, a part of the new generation who is a high school Senior here in a traditionally rich New England town in the USA wants to know about Mahabharata.  I remember her avid interest in watching a new version of Ramayana on NDTV Imagine as a kid in Pune. So interesting are these epics that every time you watch or read about them, you gain a new insight or aspects which have far more interpretations and analysis.  Another day I was also watching an all-time classical comedy Sarabhai Vs Sarabhai episode. Some movies, plays, series are kind of cult in our household. Naturally, for a comedy lover like me, most of them are comedies. Shantecha Karte, Asami, Varyavarchi Varaat, Sarabhai, Saujanyachi, Eka Lagnachi goshta, Ashi hi Banvabanvi, Dhoomdhaaka, Moruchi Maushi, the list is quite long. Named a very few.   In one of the episodes of Sarabhai, Indravadan ridicules Roshesh that he will get the role of Nakul Sahdev in Mahabharat and get relegated to the role that won't have any dialogue in the play and Roshesh will be standing throughout the play holding a spear. This statement though created immediate laughter, this created another deep thought process. What it is to be a subtext of the main script in the scheme of things. In Mahabharat, Nakul has only one significant role in Killing Shakuni in the war. or was it Sahdev? No mention anywhere otherwise. Bharat in Ramayana has an episode of Bharat Bhet in Ramayana. What about Shatrughna? On Kaurava side, Duryodhan, Dusshasana as well as Vikarna who opposed the disrobing of Draupadi have been mentioned, but what about 97 other Kauravs. Their names though maybe documented in some ancient script are unknown to the mainstream.